Leesplezier verschilt per kind. Als moeder ervaar ik dat ook: mijn dochter is een echte boekenwurm, maar mijn zoon moet ik vaker motiveren om een boek te pakken. Hoe kun je op een juiste manier je kind hierin begeleiden?

Vloeiend leren lezen

Lezen leer je door het veel te doen. Door veel leeskilometers te maken, ga je steeds vloeiender lezen. Bij het ene kind verloopt dat vlekkeloos, terwijl het andere kind veel moeite moet doen om tot vloeiend lezen te komen. Dit kan veel leesplezier wegnemen en tevens grote strijd opleveren wanneer er geoefend moet worden. Wanneer dat het geval is, is het van groot belang om het leesplezier weer terug te zien krijgen.

Bij kinderen die al in het voortgezet leesproces zitten kun je beter niet te veel de focus te leggen op het vloeiend lezen. Zij hebben veel meer leeskilometers nodig om überhaupt tot vloeiend lezen te komen.

Succeservaring door feedback

Belangrijk is dat je kind succeservaringen tijdens het lezen op gaat doen. Een manier om tot succeservaringen te komen is  het geven is directe feedback tijdens het lezen. Je geeft de directe feedback wanneer er een woord fout gelezen wordt. Dit kun je doen door een leeskaartje of pen te gebruiken waarmee gelezen tekst gevolgd wordt. Je spreekt samen van te voren af dat zodra er een woord fout gelezen wordt, het kaartje of de pen daar stopt. Daarna moedig je je kind aan om het woord nogmaals te lezen.

Positieve feedback

Wanneer je directe feedback geeft op wat er gelezen wordt, geef je feedback op het leerproces. Naast deze feedback is positieve feedback nog belangrijker. We zijn gauw geneigd om ”goed zo” of “prima gedaan” te zeggen nadat je kind de bladzijde vol moeite heeft uitgelezen. Goede positieve feedback reikt veel verder en is gericht op wat je net gezien hebt. Een voorbeeld hiervan is: “ Toen je de bladzijde zag, zag je lange en moeilijke woorden staan en keek je heel bedenkelijk. Je gaf niet op en begon geconcentreerd te lezen. Je hebt veel moeite gedaan om op toon te lezen en hierdoor werd het verhaal spannend. Je nam je tijd bij moeilijk woorden en de meeste woorden las je vlot, ik zag dat het je makkelijker af ging dan gisteren. “ Op deze manier feedback geven als je op deze manier positieve feedback geeft en daarna je kind de ruimte geeft om zelf te vertellen over hoe hij of zij zojuist heeft gelezen, zal je merken dat dit het leesplezier en het correct lezen beïnvloedt. Tevens levert het een grote bijdrage tot succeservaringen: het geeft een kind inzicht in zijn of haar resultaten en hierdoor kan het vooruitgang aan zichzelf toeschrijven.

Hoe maken we lezen leuker? Een aantal tips op een rij.

Lezen is leuk en reikt veel verder dan alleen maar een bladzijde voorlezen.

• Lees als ouder een stuk voor, maak expres fouten en laat je kind je corrigeren op de zoals hierboven beschreven manier.
• Leen eens in de bibliotheek theaterleesboeken. Toneellezen is een leuke vorm van samen lezen. Van te voren verdeel je de rollen en al lezend voeren jullie samen een toneelstuk op.
• Heeft je kind een hekel aan boeken lezen? Lezen hoeft niet alleen in een boek! Tijdschriften, stripboeken, informatieboeken, kinderkranten, moppen, raadsels: het maakt niet uit wat je kind leest, als het maar zo veel mogelijk leeskilometers kan maken.
• In plaats van saaie woordrijen lezen:  laat je kind eens een bladzijde achterstevoren lezen. Een manier om losse woorden te oefenen, zonder dat je kind dat door heeft.
• Dobbelsteenlezen: spreek af wat je bij welk getal moet doen. Gooi je één, dan ga je bijvoorbeeld fluisterend lezen, gooi je twee dan ga je rappend lezen, gooi je drie, dan ga je met een huilende stem lezen etc.
• Haal bij Ikea meetlinten. Voor elke gelezen bladzijde mag je kind een centimeter kleuren.Als de meter vol is hang je deze op. Je kunt bladzijden die je als ouder voorleest ook meerekenen. Hoeveel meter kunnen jullie bij elkaar lezen?
• Blijf vooral voorlezen, ook als je kind al ouder is. Voorlezen geeft naast het plezier en het gezellig samenzijn ook begrip van een gelezen tekst. Het stimuleert de woordenschat en heeft invloed op de leesvaardigheid van je kind. Je kind hoort ‘hoe het moet’.

Tot slot: zien lezen, doet lezen. Als je kind je vaak ziet lezen, zal het sneller zelf iets pakken om te kunnen lezen!

Veel leesplezier!

Bronnen:

Hattie, J. & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of Educational Research, 77 (1), 81-112.

Kamphuis, E. & Vernooy, K. (2011). Feedback geven. Een sterke leerkrachtvaardigheid. Basisschool Management 07/2011.

Smits, A., & Braams, T. (2006). Dyslectische kinderen leren lezen. Amsterdam: Boom.